زنبور پارازیت، با رفتارهای هوشمندانه و استراتژیهای منحصربهفرد، نقشی کلیدی در کنترل آفات و حفظ تعادل محیطزیست ایفا میکنند. آنها به جای اتکا به نیش برای دفاع یا جمعآوری غذا، از آن برای تخمگذاری و انگلگذاری روی میزبانهای خود استفاده میکنند. این حشرات بدون آنکه توجه زیادی را به خود جلب کنند، در پشت صحنه به کاهش جمعیت آفات و حفظ سلامت اکوسیستمها کمک میکنند.
رفتار پیچیده و هدفمند آنها در انگلگذاری، از نشانههای تکامل بینظیرشان است. هر مرحله از چرخه زندگی آنها به گونهای طراحی شده است که از میزبانها بهرهبرداری کند، بدون آنکه نیازی به استفاده از سموم شیمیایی برای کنترل آفات وجود داشته باشد. به همین دلیل، زنبور انگل واره بهعنوان یکی از راهکارهای پایدار در کشاورزی مدرن مورد توجه معتبرترین شرکت سمپاشی تهران قرار گرفتهاند.
در این مقاله، به بررسی عمیقتر این زنبورها، از طبقهبندی علمی و ویژگیهای زیستیشان گرفته تا نقش آنها در اکوسیستم و تحقیقات علمی، خواهیم پرداخت. همراه ما باشید تا سفری به دنیای جذاب این موجودات کوچک ولی تاثیرگذار داشته باشیم.
طبقهبندی علمی زنبور پارازیت
زنبور پارازیت با نام علمی Parasitoid wasps به گروهی گسترده از راسته بالغِشاییان تعلق دارد. این گروه به دلیل ساختار بدنی خاص خود، به ویژه شکم باریک و جدا از سینه که آنها را از زنبورهای دیگر متمایز میکند، شناخته میشوند.
- راسته: بالغشائیان (Hymenoptera)
- زیرراسته: زنبورهای شکمباریک (Apocrita )
تخمین زده میشود که بیش از 500,000 گونه از زنبور انگلی وجود داشته باشد.

زنبور پارازیت
زنبور پارازیتوئید از نظر ظاهری تنوع زیادی دارند. اندازه آنها میتواند از گونههای بسیار کوچک، کمتر از یک میلیمتر، تا گونههایی با طول بیش از 2.5 سانتیمتر متفاوت باشد. بیشتر زنبورهای ماده دارای تخمریز بلند و باریکی هستند که به طور خاص برای تخمگذاری در بدن میزبان طراحی شده است. این زنبورها اغلب به رنگهای تیره مانند مشکی و قهوهای دیده میشوند، اما برخی گونهها دارای رنگهای روشنتر یا الگوهای خاصی هستند.
ساختار بدنی آنها شامل بدنی باریک است که شکم به وسیله یک بخش نازک به سینه متصل میشود و بالهای شفاف از دیگر ویژگیهای بارز آنهاست. به دلیل همین ویژگیها، زنبورهای کنترل بیولوژیک به راحتی از سایر زنبورها قابل تمایز هستند. آنها معمولاً در اطراف گیاهان یا در نزدیکی میزبانهای خود مشاهده میشوند و رفتارهای مشخصی در شکار یا تخمگذاری دارند که شناسایی آنها را آسانتر میکند.
انواع زنبور پارازیت و ویژگیهای آنها
زنبور پارازیت به دلیل تنوع وسیع گونهای خود، یکی از بزرگترین گروههای حشرات در جهان است. تخمین زده میشود که بیش از 500,000 گونه از این زنبورها وجود دارد که در زیستگاههای مختلف و با استراتژیهای متنوع انگلگذاری فعالیت میکنند. این تنوع، آنها را مانند دستگاه دفع موش و حشرات، به یکی از مهمترین عوامل کنترل طبیعی در اکوسیستم تبدیل کرده است. خانوادههای اصلی زنبور انگل واره :
زنبور پارازیتوئید عقربی (Ichneumonidae)
خانواده زنبورهای عقربی، یکی از بزرگترین گروههای زنبورهای پارازیت است که شامل حدود 100,000 گونه میشود. این زنبور انگلی به دنبال میزبانهایی مانند لاروها و شفیرههای پروانهها و بیدها هستند و بیشتر از استراتژی اندوپارازیت و کاینوبیونت استفاده میکنند، به این معنا که تخمهای خود را درون بدن میزبان قرار داده و آن را زنده نگه میدارند تا لاروها از منابع آن تغذیه کنند.
تخمریز بلند آنها نه تنها برای تخمگذاری در عمق چوب یا خاک طراحی شده است، بلکه به آنها اجازه میدهد تا به میزبانهایی که در مناطق سخت دسترسی قرار دارند، نفوذ کنند. زنبورهای عقربی به دلیل توانایی خود در کنترل آفات برگخوار و گیاهخوار، بهویژه در کشاورزی پایدار، بسیار مورد توجه هستند.
میزبانهای رایج:
- لاروها و شفیرههای پروانهها
- سوسکهای چوبخوار

زنبورانگلی مسی (Chalcidoidea)
خانواده زنبورهای مسی، با تخمینی تا 500,000 گونه، گستردهترین گروه زنبور پارازیتوئید را تشکیل میدهد. این زنبورها بسیار کوچک هستند و از تخمها، لاروها و حتی حشرات بالغ به عنوان میزبان استفاده میکنند. گونههای مختلف این خانواده به دلیل اندازه کوچکشان، قادر به نفوذ به تخمهای حشرات یا شفیرههای پنهان هستند.
آن ها از استراتژی اکتوپارازیت و ایدیوبیونت استفاده میکنند، به این صورت که تخمهای خود را روی سطح بدن میزبان قرار داده و بلافاصله میزبان را فلج میکنند تا لاروها از بافتهای آن تغذیه کنند. زنبورهای مسی به طور گسترده در گلخانهها برای کنترل مگس سفید و دیگر آفات مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از آنها در محیطهای بسته، به کشاورزان کمک میکند تا بدون نیاز به سمپاشی سوسک درشت و ریز، محصولات سالمتری پرورش دهند.
میزبانهای رایج:
- تخمها و لاروهای حشرات
- مگس سفید

زنبور پارازیت براکونید (Braconidae)
خانواده زنبورهای براکونید با حدود 50,000 گونه، به طور ویژه روی حشرات کوچک مانند شتهها، مگسها و کرمهای برگخوار انگلگذاری میکنند. این زنبورهای کنترل بیولوژیک در استراتژیهای انگلگذاری خود بسیار هوشمندانه عمل میکنند؛ برخی از آنها با ویروسهای پولیدنا رابطهای متقابل دارند. این ویروسها به زنبور کمک میکنند تا سیستم ایمنی میزبان را سرکوب کند و در نتیجه، لاروها بتوانند بدون مقاومت میزبان، به راحتی رشد کنند.
این زنبورها به طور کلی از استراتژی کاینوبیونت برای زنده نگه داشتن میزبان استفاده میکنند، اما برخی گونهها به عنوان اکتوپارازیت ایدیوبیونت عمل کرده و میزبان را فلج میکنند. زنبورهای براکونید اغلب در برنامههای کنترل بیولوژیک، بهویژه برای کنترل شتهها و دیگر آفات گیاهخوار استفاده میشوند و میتوانند جایگزین خیلی خوبی برای سم مگس کش صنعتی باشند.
میزبانهای رایج:
- شتهها
- مگسها
- کرمهای برگخوار

زنبور پارازیت تارتنکگیر (Pompilidae)
زنبورهای تارتنکگیر متخصص در شکار عنکبوتها هستند و این مهارت را با دقت بالایی انجام میدهند. آنها از استراتژی اکتوپارازیت و ایدیوبیونت بهره برده و ابتدا عنکبوت را با نیش خود فلج میکنند و سپس تخمهایشان را روی بدن عنکبوت بیحرکت میگذارند.
لاروهای این زنبور انگل واره پس از خروج از تخم، از بدن عنکبوت تغذیه میکنند تا زمانی که به اندازه کافی برای بلوغ آماده شوند. زنبورهای تارتنکگیر بهویژه در کنترل جمعیت عنکبوتها نقش دارند و به تعادل اکوسیستم کمک میکنند. این زنبورها با ترکیب سرعت و دقت بالا، حتی قادر به شکار عنکبوتهایی هستند که اندازهشان چند برابر خود زنبور است.
میزبانهای رایج:
- عنکبوتهای بزرگ و متوسط

زنبورهای پارازیت با تنوع وسیع گونهای و استراتژیهای انگلگذاری منحصربهفرد خود، نقشی بیبدیل در کنترل بیولوژیک آفات ایفا میکنند. برخی از انواع این زنبور ها حتی توانایی تولید چندین لارو از یک تخم را دارند که سرعت دفع آفات را به شدت افزایش میدهد.
چرخه زندگی زنبور پارازیتوئید
چرخه زندگی زنبور پارازیتوئید یکی از پیچیدهترین و شگفتانگیزترین فرآیندها در دنیای حشرات است. آن ها برای ادامه نسل خود، از فرآیند پیچیدهای پیروی میکنند که با تخمگذاری روی یا درون بدن میزبان آغاز میشود و انسان ها را از سایر روش های مبارزه با آفات از جمله . زنبور ماده، تخمهایش را با استفاده از اویپوزیتور (اندام تخمریز بلند و باریک) درون بدن یا روی سطح میزبان قرار میدهد. میزبان میتواند شامل تخمها، لاروها، شفیرهها یا حتی حشرات بالغ باشد. در برخی موارد، زنبور انگلی برای اطمینان از بقای تخمهای خود، از ترکیبات شیمیایی مانند ویروسهای پولیدنا(Polydnavirus) یا پروتئینهای تخمدانی استفاده میکند تا سیستم ایمنی میزبان را سرکوب کند.
پس از تفریخ تخمها، لاروها از بدن میزبان تغذیه میکنند. در این مرحله، زنبورهای کنترل بیولوژیک از دو استراتژی اصلی بهره میبرند: برخی از آن ها به عنوان اندوپارازیت درون بدن میزبان رشد میکنند و از بافتهای داخلی آن تغذیه میکنند، در حالی که برخی دیگر به عنوان اکتوپارازیت، روی سطح بدن میزبان باقی میمانند و از بافتهای خارجی آن تغذیه میکنند.
استراتژیهای تغذیه لاروها نیز بسته به نوع زنبور پارازیت متفاوت است. در استراتژی کاینوبیونت، میزبان پس از تخمگذاری همچنان زنده میماند و به تغذیه و رشد خود ادامه میدهد. این به لاروها اجازه میدهد تا از منابع بیشتری بهرهمند شوند. در مقابل، در استراتژی ایدیوبیونت، زنبور انگل واره بلافاصله پس از تخمگذاری میزبان را فلج میکند تا از حرکت یا رشد آن جلوگیری کند و اطمینان حاصل کند که لاروها به طور ایمن تغذیه کنند.
پس از اینکه لاروها به اندازه کافی تغذیه کردند، به مرحله شفیرگی میرسند. در این مرحله، لاروها یا از بدن میزبان خارج شده و در محیط اطراف پیلهای تنیده، یا در داخل بدن میزبان به شفیره تبدیل میشوند. در نهایت، زنبور بالغ از پیله یا بدن میزبان بیرون میآید و به دنبال میزبانهای جدید برای تخمگذاری میگردد.
اندازه و کیفیت میزبان تأثیر مستقیمی بر رشد زنبورهای پارازیت دارد؛ میزبانهای بزرگتر زنبورهای قویتری تولید میکنند. جالب است بدانید برخی گونهها تخمهای ماده را در میزبانهای بزرگتر و تخمهای نر را در میزبانهای کوچکتر میگذارند. درک چرخه زندگی این زنبورها به محققان و کشاورزان کمک میکند تا آنها را بهطور مؤثر برای کنترل آفات به کار بگیرند. دانستن زمان مناسب تخمگذاری و بلوغ برای مدیریت آفات ضروری است.

شفیرههای زنبور پارازیت روی بدن کر برگخوار
نقش زنبور پارازیت در کنترل بیولوژیک آفات
زنبور پارازیت به عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای کنترل بیولوژیک شناخته میشود و نقش کلیدی در کاهش جمعیت آفات کشاورزی ایفا میکند. این حشرات کوچک، بهطور طبیعی در چرخه اکوسیستم فعالیت دارند و جایگزینی پایدار و دوستدار محیطزیست برای اسپری حشره کش شیمیایی هستند. زنبورهای ماده، مانند شکارچیان ماهری، تخمهای خود را روی بدن آفات یا درون آنها قرار میدهند. وقتی لاروها سر از تخم درمیآورند، بیوقفه از بافتهای میزبان تغذیه میکنند تا آن را بهطور کامل از بین ببرند.
جالب اینجاست که زنبور انگل واره، بسته به شرایط، میتواند مراحل مختلف زندگی آفات را هدف بگیرد؛ از تخمها و لاروهای کوچک گرفته تا شفیرهها و حتی حشرات بالغ. این تنوع در انتخاب میزبان به آنها قدرتی ویژه میبخشد تا طیف گستردهای از آفات را بهطور طبیعی مهار کنند. برخلاف سموم شیمیایی و مرگ موش ها که اثرشان زودگذر است، زنبورهای کنترل بیولوژیک با چرخه زندگی پایداری که دارند، حضور بلندمدتی در کنترل آفات ایجاد میکنند و به کشاورزی پایدار کمک میکنند.
در نهایت برخلاف سموم شیمیایی که به طور موقت عمل میکنند، زنبور پارازیتوئید به دلیل توانایی در تکثیر و چرخه زندگی پایدار، اثرات بلندمدتی در مدیریت آفات ایجاد میکنند.
مزایای استفاده از زنبور انگلی
- کاهش استفاده از سموم شیمیایی: زنبورهای پارازیت روشی طبیعی و پایدار برای کنترل آفات ارائه میدهند.
- حفظ تنوع زیستی: این زنبورها به جای از بین بردن تمام موجودات، به طور خاص آفات را هدف قرار میدهند.
- کاهش هزینههای کشاورزی: با کاهش نیاز به سموم سوسک کش و حشره کش، کشاورزان میتوانند هزینههای خود را کاهش دهند.
چالشها و محدودیتها
- تأثیر شرایط محیطی: کارایی زنبورهای پارازیتوئید به عواملی مانند دما و رطوبت وابسته است.
- نیاز به دانش تخصصی: رهاسازی و مدیریت این زنبورها نیاز به برنامهریزی و دانش دقیق دارد.
- محدودیت در کنترل برخی آفات: برخی آفات مقاوم به انگلگذاری هستند و ممکن است نیاز به روشهای مکمل داشته باشند.
روشهای انگلگذاری زنبور پارازیتوئید
زنبور پارازیتوئید به عنوان استادان تطبیق و بقا، طیف گستردهای از روشهای انگلگذاری را برای اطمینان از بقای نسل خود به کار میگیرند. این روشها نشاندهنده تکامل بینظیر و پیچیده آنها در تعامل با میزبانهای متنوع هستند. دو استراتژی اصلی برای انگلگذاری وجود دارد:
کاینوبیونت (Koinobiont):
در استراتژی کاینوبیونت (Koinobiont)، زنبور میزبان خود را زنده نگه میدارد و اجازه میدهد که میزبان به رشد و تغذیه ادامه دهد، که این امر به زنبور اجازه میدهد از منابع بیشتری در بدن میزبان بهرهمند شود. این روش بیشتر در اندوپارازیتها مانند زنبورهای ایکنومونید رایج است، جایی که زنبور تخمهای خود را درون بدن لارو پروانهها قرار میدهد.
لاروهای زنبور انگل واره با تغذیه آرام از میزبان، بدون کشتن آن، به رشد خود ادامه میدهند تا زمانی که آماده بلوغ شوند. این استراتژی به زنبور این امکان را میدهد که در طول دوره رشد، از میزبان زنده به عنوان منبعی پایدار برای تغذیه استفاده کند.
ایدیوبیونت (Idiobiont):
در مقابل، استراتژی ایدیوبیونت (Idiobiont) به این صورت عمل میکند که میزبان بلافاصله پس از تخمگذاری فلج شده و قادر به حرکت یا رشد نیست. این روش بیشتر در اکتوپارازیتها دیده میشود، مانند زنبورهای عنکبوتگیر که ابتدا عنکبوت را فلج میکنند و سپس تخمهای خود را روی بدن بیحرکت آن قرار میدهند.
هدف از این استراتژی جلوگیری از هرگونه مقاومت یا آسیب احتمالی میزبان به تخمها یا لاروهای زنبور پارازیت است. این استراتژی بهویژه برای زنبورهایی که روی میزبانهای فعال و خطرناک انگلگذاری میکنند، بسیار موثر است، زیرا تضمین میکند که لاروها به طور ایمن تغذیه و رشد کنند.
هر دو استراتژی، کاینوبیونت و ایدیوبیونت، نشاندهنده انعطافپذیری زنبور انگلی در استفاده بهینه از میزبانها برای بقای نسل خود هستند و به آنها کمک میکنند تا در محیطهای متنوعی به موفقیت دست یابند.
زنبورهای ماده برای تخمگذاری موفق، از تخمریز بلند خود بهره میگیرند؛ این ابزار به آنها امکان میدهد تا تخمهایشان را به عمق بافتهای میزبان یا حتی داخل چوب نفوذ دهند. برخی گونهها با تزریق ویروسهای پولیدنا یا پروتئینهای خاص به بدن میزبان، سیستم ایمنی آن را تضعیف میکنند تا تخمها و لاروها از حملات دفاعی میزبان در امان بمانند. برای اطمینان از عدم مقاومت میزبان، زنبورهای کنترل بیولوژیک اغلب از زهر یا مواد شیمیایی استفاده میکنند تا میزبان را فلج کنند، مثلا زنبورهای تارتنکگیر که پس از فلج کردن میزبان، آن را به لانه منتقل میکنند.
برخی از این زنبورها حتی از مواد شیمیایی نشانهگذاری استفاده میکنند تا دیگر زنبورها از تخمگذاری مجدد بر روی همان میزبان اجتناب کنند. جالبتر آنکه، برخی زنبورها میتوانند رفتار میزبان را دستکاری کنند؛ بهگونهای که میزبان بیاختیار برای محافظت از لاروهای زنبور، ساختارهای حفاظتی ایجاد کند. این استراتژیها نهتنها احتمال بقای تخمها و لاروها را افزایش میدهند، بلکه بهرهوری از منابع بدن میزبان را به حداکثر رسانده و خطر رقابت با دیگر موجودات را کاهش میدهند.

زنبور پارازوئید در حال تخمگذاری
تأثیر زنبورهای پارازیت بر اکوسیستم و کشاورزی
زنبورهای پارازیت به طور مستقیم و غیرمستقیم بر اکوسیستم و کشاورزی تأثیر میگذارند. این موجودات کوچک از طریق کنترل طبیعی جمعیت آفات، نقش کلیدی در تعادل محیطزیست ایفا میکنند. در طبیعت، آنها مانند نگهبانان اکوسیستم عمل میکنند و با کاهش تعداد آفات، از آسیب به گیاهان و دیگر موجودات جلوگیری میکنند.
در کشاورزی، این زنبورهای انگل واره به عنوان ابزارهای طبیعی کنترل آفات شناخته میشوند. کشاورزان با استفاده از این حشرات، نیاز به تجهیزات دفع آفاتی مانند دستگاه دفع حشرات و سموم را به حداقل میرسانند. این روش، هم هزینهها را کاهش میدهد و هم به حفظ تنوع زیستی کمک میکند. زنبورهایی مانند تریکوگراما و انکارسیا فورموسا به دلیل تأثیرات قابل توجه در گلخانهها و مزارع، شناخته شدهترین نمونهها هستند.
زنبورهای پارازیتوئید همچنین از طریق حفظ تعادل جمعیت آفات، به کاهش رقابت بین گیاهان و آفات کمک میکنند. این ویژگی باعث میشود محصولات کشاورزی کیفیت بهتری داشته باشند و در عین حال محیطزیست از اثرات مضر سموم شیمیایی در امان بماند.
پرورش و استفاده از زنبور پارازیت در کشاورزی
زنبورهای به دلیل نقش حیاتیشان در کنترل آفات، به یکی از مؤثرترین ابزارهای کشاورزی پایدار تبدیل شدهاند. پرورش و استفاده از این حشرات به کشاورزان این امکان را میدهد که بدون آسیب به محیطزیست، محصولات خود را از آفات محافظت کنند.
مراحل پرورش زنبور پارازیتوئید
پرورش زنبور پارازیتوئید در محیطهای کنترلشده انجام میشود و شامل مراحل متعددی است که باید با دقت انجام شوند. ابتدا، انتخاب گونه مناسب بر اساس نوع آفات و شرایط محیطی انجام میشود؛ به عنوان مثال، برای کنترل آفات گلخانهای، گونههایی مانند براکونید انتخاب میشوند.
پس از پرورش زنبورها، آنها در زمان مناسب به محیط رها میشوند تا فرآیند انگلگذاری و کنترل آفات را آغاز کنند. در نهایت، نظارت دقیق بر رشد زنبور انگلی و میزان اثربخشی آنها در کاهش جمعیت آفات ضروری است تا اطمینان حاصل شود که این روش به طور بهینه عمل میکند و به تعادل اکوسیستم کمک میکند.
چالشهای استفاده از زنبورهای انگل واره
استفاده از زنبور انگل واره برای کنترل آفات با چالشهای خاصی همراه است. نیاز به دانش تخصصی و برنامهریزی دقیق برای پرورش و رهاسازی این زنبورها، از جمله مهارتهایی است که باید به آن توجه شود. علاوه بر این، شرایط محیطی مانند دما و رطوبت میتواند به طور مستقیم بر کارایی و موفقیت زنبورها تأثیر بگذارد؛
اگر این شرایط به درستی کنترل نشود، ممکن است اثر زنبورها کاهش یابد. همچنین، برخلاف سموم شیمیایی که نتایج سریعتری دارند، زنبورهای کنترل بیولوژیک نیاز به زمان بیشتری برای کنترل جمعیت آفات دارند، که این موضوع نیازمند صبر و نظارت مستمر است. با این حال، استفاده از این زنبورها به دلیل اثرات طولانیمدت و پایدارتر، یک گزینه سازگارتر با محیطزیست محسوب میشود.
مزایای استفاده از زنبور پارازیت در کشاورزی
استفاده از زنبور پارازیت در کشاورزی مزایای متعددی به همراه دارد. یکی از مهمترین مزایا، کاهش هزینهها است؛ برای نمونه سم پاشی مگس مدیترانه ای در ایران نیاز به تکنولوژی های خاص داشته و بسیار هزینه بر است اما با استفاده از زنبور های پارازیتوئید بسیار ارزان تر میباشد. همین موضوع بنابراین هزینههای تولید محصول را به طور چشمگیری کاهش میدهد.
این روش نهتنها دوستدار محیطزیست است، بلکه به حفظ تنوع زیستی نیز کمک میکند، چرا که برخلاف سموم شیمیایی، به دیگر موجودات مفید آسیب نمیرساند. علاوه بر این، زنبورهای انگل واره به دلیل سازگاری بالا با شرایط محلی و آفات بومی، اثربخشی بالایی در کنترل آفات دارند و در نتیجه به بهبود کیفیت و پایداری محصولات کشاورزی کمک میکنند.
استفاده از زنبورهای پارازیتوئید در کشاورزی نهتنها راهحلی مؤثر و پایدار برای کنترل آفات است، بلکه به کاهش هزینهها و حفظ محیطزیست کمک میکند. این روش با حفظ تنوع زیستی و کاهش استفاده از سموم شیمیایی، گامی موثر به سمت کشاورزی پایدارتر و سالمتر محسوب میشود.

زنبور انگل واره در حال تخمگذاری
بیشتر بخوانید: زنبورهای انگل واره همچنین یک راه بسیار موثر در کنترل کرم خراط هستند، حشره ای که بر خلاف جثه کوچکش درختان تنومند را از پا در میآورد!
جمعبندی
زنبور پارازیت، با وجود اندازه کوچکشان، تاثیر عمیقی بر اکوسیستمهای طبیعی و کشاورزی دارند. از نقش آنها در کنترل بیولوژیک آفات گرفته تا الهامبخشی برای تحقیقات علمی و پیشرفتهای بیوتکنولوژیکی، این موجودات مثالزدنی، اهمیت خود را در جنبههای مختلف حیات ثابت کردهاند.
در طول این مقاله، به بررسی دقیق چرخه زندگی، تنوع گونهای، روشهای انگلگذاری، و تاثیرات زنبورهای پارازیتوئید بر طبیعت و کشاورزی پرداختیم. همچنین دیدیم که این زنبورهای کنترل بیولوژیک چگونه با استفاده از ابزارهای طبیعی خود، به کاهش وابستگی به سموم شیمیایی و حفظ تعادل اکولوژیکی کمک میکنند.
در نهایت، زنبورهای انگل واره نمادی از هماهنگی طبیعت و علم هستند؛ موجوداتی که در سکوت کار میکنند اما اثراتشان به طور گستردهای دیده میشود. کشاورزی پایدار و آیندهای سالمتر برای زمین، به کمک این قهرمانان کوچک، دستیافتنیتر به نظر میرسد.
